Máy tính là gì và những vấn đề liên quan là phạm trù khá rộng nên bài viết dưới đây sẽ nói về những điều cơ bản nhất để giúp bạn nắm được thông tin tổng quan.
Máy tính là gì?
Máy tính, hay còn được gọi là máy vi tính, xuất phát từ tiếng Latinh "Computare" nghĩa là tính toán. Đây là thiết bị điện tử lập trình để tiếp nhận dữ liệu đầu vào và sau đó xử lý dữ liệu đó thông qua một loạt câu lệnh được gọi là chương trình. Mục đích cuối cùng của máy tính là tạo kết quả đầu ra.
Nhờ vậy, người dùng có thể thao tác một loạt các nhiệm vụ khác nhau như nhập liệu, tra cứu thông tin, tìm kiếm dữ liệu trên website, chơi game, xem video,...
Phần mềm và phần cứng máy tính là gì?
Phần cứng và phần mềm là 2 yếu tố song song đi cùng nhau trong bất cứ máy tính nào. Để có một máy tính hoàn chỉnh thì không thể thiếu 1 trong 2 thành phần quan trọng này.
- Phần cứng máy tính (Computer Hardware) là cấu tạo vật lý của máy tính mà người dùng có thể cầm nắm hoặc tiếp xúc trực tiếp. Ví dụ như màn hình, bàn phím, loa, chuột, CPU, RAM, card màn hình, vi xử lý và nhiều thành phần khác.
- Phần mềm máy tính (Computer Software) là tất cả mã lập trình được lưu trữ trên ổ cứng máy tính hoặc trên bo mạch chủ. Nhờ vậy, khi người dùng phát ra câu lệnh thì máy tính sẽ được mã hoá và thực hiện theo đúng yêu cầu.
Những loại máy tính trên thị trường
Máy tính là gì thì đã có câu trả lời. Vậy máy tính có những loại nào? Khi đề cập đến cụm từ "máy tính," nhiều người thường nghĩ đến ngay các thiết bị cá nhân như máy tính để bàn (desktop) hay máy tính xách tay (laptop). Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng máy tính rất có nhiều loại khác nhau, với sự đa dạng về kích thước, tính năng và cách sử dụng.
Máy tính để bàn (Desktop)
Các thành phần chính của máy tính để bàn bao gồm màn hình, bàn phím, chuột và thùng máy. Loại máy này thường được sử dụng phổ biến ở các cơ quan làm việc, trường học cho học sinh hay tại nhà và dành cho việc sử dụng cá nhân. Máy tính để bàn được thiết kế để cố định ở một vị trí cụ thể, giúp tạo điều kiện cho người dùng thuận lợi trong quá trình làm việc.
Máy tính xách tay (Laptop)
Laptop được xem là loại máy tính xách tay sử dụng rộng rãi nhất hiện nay bởi độ tiện dụng và linh hoạt, cho phép người dùng học tập/ làm việc mọi lúc mọi nơi và dễ mang theo bên mình.
Máy tính bảng
Máy tính bảng là một loại máy tính thông minh ra đời trong kỷ nguyên công nghệ và kỹ thuật số. Sự khác biệt lớn nhất của máy tính bảng và máy tính truyền thống (máy tính để bàn, máy tính xách tay) là việc tinh gọn trong thiết kế và tối ưu trải nghiệm bằng màn hình cảm ứng và điều hướng mọi thao tác hay hoạt động người dùng ngay trên màn hình.
Máy chủ
Máy chủ đại diện cho hệ thống gồm nhiều máy tính và chuyên cung cấp thông tin cho các máy tính khác qua Internet.
Ví dụ, khi bạn truy cập Internet, thông tin bạn xem được thường lấy từ máy chủ. Nhiều doanh nghiệp ngày nay sử dụng máy chủ cục bộ để lưu trữ thông tin và chia sẻ dữ liệu nội bộ.
Máy tính khác
Đôi khi các thiết bị điện tử mà bạn đang sử dụng hàng ngày cũng là một dạng máy tính chuyên dụng như: điện thoại thông minh (smartphone), thiết bị đeo (wearables), máy chơi game, tivi,....
Các thành phần cơ bản của máy tính gồm những gì?
Dưới đây là 5 thành phần cơ bản nhất và cực kỳ quan trọng đối với máy tính. Bao gồm:
1. CPU (Bộ xử lý trung tâm)
Nếu máy tính được so sánh như một cơ thể con người thì CPU đóng vai trò quan trọng như đầu não máy tính. CPU chịu trách nhiệm xử lý thông tin và điều khiển dữ liệu của các thiết bị đầu vào và đầu ra.
CPU được kết nối trực tiếp với bo mạch chủ và có khả năng tương tác với toàn bộ thành phần khác của máy tính. Khi người dùng viết code, chẳng hạn như Python, Java, C++,... thì mã đó được chuyển thành ngôn ngữ máy, giúp bộ xử lý hiểu và thực hiện theo các yêu cầu được đưa ra.
Hiệu suất của máy tính phụ thuộc nhiều vào tốc độ và khả năng xử lý của CPU. Để đo lường tốc độ chạy của CPU người ta dùng đơn vị Hertz (Hz) hoặc Gigahertz (GHz).
2. Bo mạch chủ (Mainboard)
Bo mạch chủ có thể được xem là "xương sống" của máy tính, khi thực hiện nhiệm vụ nối kết các linh kiện và thiết bị ngoại vi lại với nhau, tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh.
Card đồ họa và bộ xử lý trung tâm thường được tích hợp trên bo mạch chủ dưới dạng chipset. Đây là điểm giao cho các thiết bị đầu vào và đầu ra được kết nối với máy tính. Bo mạch chủ còn có vai trò quản lý đường dẫn và tốc độ truyền dữ liệu. Đặc biệt, nó còn đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng đến tuổi thọ của máy tính.
3. GPU (Bộ xử lý đồ họa)
GPU là một thành phần mà các game thủ thường quan tâm bởi vì nó có khả năng tạo ra hình ảnh chất lượng cao nhất, đặc biệt trong các trò chơi điện tử.
Ngoài việc sử dụng trong trò chơi, bộ xử lý đồ họa cũng rất hữu ích cho các chuyên gia làm mô hình 3D, kiến trúc sư nội thất,...
4. RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên)
Chức năng của RAM là tạo một không gian lưu trữ giúp cho máy tính hoạt động. Nhưng điều đặc biệt là RAM không lưu trữ dữ liệu sau khi máy tính tắt, do đó thường được gọi là "bộ nhớ tạm thời."
Tốc độ truy xuất của RAM thường cao hơn so với ổ cứng đĩa quang, thẻ nhớ và một số thiết bị khác, nên RAM sẽ thực hiện nhiệm vụ ghi nhớ tạm thời công việc để CPU có thể xử lý dữ liệu nhanh hơn.
Để đo lường dung lượng của RAM, người ta thường đo bằng đơn vị là Gigabyte (GB), trong đó 1GB tương đương với 1 tỷ byte. Các máy tính thông thường có ít nhất từ 2GB - 4GB RAM, trong khi các máy tính cao cấp hơn có thể có dung lượng lên đến 16GB RAM hay thậm chí còn cao hơn.
Thành phần cấu tạo RAM bao gồm các thanh silicon mỏng, được bọc bởi lớp chip gốm và gắn trên bo mạch.
5. Ổ cứng (HDD, SSD)
Ổ cứng máy tính là nơi chứa toàn bộ dữ liệu, phần mềm và hệ điều hành của người dùng. Trên thị trường hiện nay, các máy tính thường được lắp đặt 1 trong 2 ổ cứng sau: ổ cứng HDD hoặc ổ cứng SSD.
Nhiệm vụ của ổ cứng là lưu trữ thông tin, dữ liệu người dùng dù cho máy của bạn đang được bật hay tắt. Khi thực hiện khởi động máy, hệ điều hành và các ứng dụng từ ổ cứng sẽ được nạp lên bộ nhớ tạm RAM để thực hiện.
Đơn vị để đo dung lượng lưu trữ ổ cứng là GB (Gigabyte). Thường thì hiện nay một ổ cứng có thể lưu trữ từ 500GB đến 1.000GB hoặc hơn.
Câu hỏi thường gặp về máy tính
Ổ cứng SSD và HDD cái nào tốt hơn?
Không thể phủ nhận rằng SSD thường mang lại hiệu suất cao hơn do SSD sử dụng chip lưu trữ dữ liệu nên có tốc độ đọc và ghi nhanh hơn, hoạt động cũng yên tĩnh và độ bền cũng cao hơn khi so sánh với HDD.
Khuyết điểm duy nhất là máy tính lắp ổ cứng SSD sẽ có giá nhỉnh hơn nhiều so với máy tính được lắp ổ cứng HDD, nên dựa vào tài chính cá nhân mà người dùng có thể cân nhắc lựa chọn sao cho phù hợp.
Máy tính mà không có phần mềm thì có hoạt động được không?
Câu trả lời là chúng ta vẫn có thể dùng được nếu thiếu đi phần mềm máy tính, nhưng thiết bị của bạn sẽ không thể xuất, nhập dữ liệu và tất nhiên cũng không hiển thị bất kỳ thông tin nào. Bởi phần mềm đóng vai trò quan trọng như cầu nối giao tiếp giữa người dùng và máy tính giúp tương tác, sử dụng máy tính một cách hiệu quả.
Phần cứng và phần mềm có mối liên hệ gì?
Điều kiện cần để 1 máy tính có thể hoạt động tốt và bình thường là ít nhất phải có 1 phần cứng cùng với các phần mềm cùng hoạt động hỗ trợ nhau.
Máy tính có bao nhiêu loại bộ nhớ?
Máy tính có 2 loại bộ nhớ, gồm: RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên) và ROM (Bộ nhớ chỉ đọc).
Lời kết
Tới đây, chắc hẳn bạn đã có nhìn tổng quan về máy tính là gì, phần cứng, phần mềm, cũng như là các loại máy và các thành phần cơ bản nhất của máy tính rồi.
Nếu bạn muốn sở hữu một chiếc máy tính cho riêng mình, thì đừng quên tại Tplus Technology luôn sẵn sàng mọi loại máy từ máy tính để bàn, laptop hay cả máy tính bảng cho bạn lựa chọn.